Rijksmuseum-conservator geeft lezing over vrouwbeeld eind 19de eeuw
Vrijdag 10 mei 2019 spreekt Jenny Reynaerts, senior conservator Schilderijen in het Rijksmuseum, tijdens de Willem Witsen-lezing over ”Weedom’. Melancholie en vrouwbeeld aan het einde van de 19de eeuw.’ De lezing is een initiatief van de Stichting Willem Witsen en gerealiseerd in samenwerking met het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis.
Weedom
‘Als ik niet zo aan het leven leed, kon ik geen kunst maken’, schreef Lodewijk van Deyssel aan Frederik van Eeden in 1888. Opvallend genoeg zijn het vooral aan het leven lijdende vrouwen die worden verbeeld in het werk van kunstenaars en schrijvers uit de late 19de eeuw. Enkele van die werken – van Jan Veth, van Richard Roland Holst en Jan Toorop – voeren het woord ‘wee’ of ‘weedom’ in de titel. Een ander woord, ‘melancholie’, wordt gebruikt door bijvoorbeeld Odilon Redon of – opnieuw – Toorop. En Fernand Khnopff schilderde het thema onder de titel I lock my door upon myself.
Melancholie wordt vaak gezien als de schaduwkant van het genie en geassocieerd met de persona van de (mannelijke) kunstenaar. Zonder melancholie geen empathie, geen creatie. Maar hoe zijn de begrippen melancholie en weedom van toepassing op de afgebeelde vrouwfiguren? De gangbare interpretatie is allegorisch en vanuit een mannelijk perspectief: de vrouwen staan voor onschuld, zinnelijkheid en fatalisme; ze zijn de voornaamste oorzaak van het levenslijden van de man. Is er ook een andere interpretatie mogelijk wanneer we ons verdiepen in de vrouw?
In deze lezing onderzoekt Jenny Reynaerts de serie werken rondom het thema ‘weedom’ met de vraag wat deze ons vertellen over de situatie van de vrouw rond 1900.
Willem Witsen-lezing
Dit is de tweede Willem Witsen-lezing die de Stichting Willem Witsen in samenwerking met het RKD organiseert. De naam van de lezing verwijst naar de veelzijdige schilder, etser en fotograaf Willem Arnold Witsen (1860-1923), van wie het RKD een omvangrijke documentatie beheert. De Stichting Willem Witsen stelt zich ten doel de belangstelling voor en de studie naar Witsens leven en werk te bevorderen, in de brede context van zijn tijd.
Praktische informatie
Willem Witsen lezing: ‘Weedom’. Melancholie en vrouwbeeld aan het einde van de 19de eeuw
Datum: vrijdag 10 mei
Locatie: RKD, Prins Willem-Alexanderhof 5, Den Haag
Lezing: 15.30 – 17.00 uur (inloop vanaf 15.00 uur)
Tickets: normaal € 15 / studenten € 5
https://rkd.nl/nl/over-het-rkd/actueel/agenda/645-willem-witsen-lezing-door-jenny-reynaerts
Bron: Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
Photo Credit: Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
